Thực hiện chuyển dịch cơ cấu giống cây trồng, vật nuôi và nông nghiệp công nghệ cao.., những năm gần đây sản xuất nông nghiệp của huyện Đức Trọng đã phát triển khá nhanh, trở thành vùng sản xuất rau, hoa thương phẩm chất lượng cao và sản lượng lớn của tỉnh. Tuy nhiên, do hứng chịu nhiều bất thường của khí hậu và thị trường, cho tới nay sản xuất nông nghiệp của Đức Trọng chưa thể nhìn nhận là đã phát triển bền vững.

Phòng NN-PTNT Đức Trọng cho biết, từ đầu năm 2011 tới nay, sản xuất nông nghiệp của huyện gặp một số thuận lợi để duy trì phát triển như mùa mưa đến sớm, các loại sâu bệnh hại lúa như rầy nâu, vàng lùn- lùn xoắn lá cơ bản đã được khống chế, nhưng chỉ trong tháng 3 vừa qua, do mưa nắng thất thường, giá vật tư nông nghiệp tăng cao trong khi giá nông sản (nhất là rau thương phẩm) hạ đã làm nhiều nông hộ thua lỗ và không còn khả năng tập trung đầu tư thâm canh, tình trạng “chặt cây này, trồng cây khác” dưới tác động tiêu cực của giá nông sản vẫn còn tái diễn.... Chính những điều này cho thấy tính thiếu bền vững của nông nghiệp địa phương.

Chăm sóc rau ở Hiệp An (Đức Trọng).

Nhờ mưa thuận gió hòa, diện tích lúa và rau của Đức Trọng hiện có tăng so với kế hoạch cũng như so với cùng kỳ trước, nhưng tình trạng lúa đông xuân mất trắng vẫn xảy ra ở những vùng chưa có công trình thủy lợi (hoặc có công trình nhưng vẫn thiếu nước) như Tà Hine, Nthol Hạ, Tà Năng với diện tích xấp xỷ 22 ha. Cây rau tuy phát triển nhanh về diện tích nhưng năng suất và sản lượng lại không tăng mà còn có xu hướng giảm do giá cả không ổn định, nông dân thiếu khả năng đầu tư. Tình trạng này cũng thể hiện trên lĩnh vực sản xuất hoa- một thế mạnh cạnh tranh cao của huyện khi diện tích cây hoa các loại tới cuối tháng 7 chỉ xuống giống được 635 ha, thấp hơn cùng kỳ trên dưới 117 ha (quy tròn); diện tích hoa giảm tập trung tại các xã Hiệp An (87 ha), Liên Hiệp (6 ha) và thị trấn Liên Nghĩa (10 ha) do nông dân lo ngại việc hoa lặp lại cảnh mất giá và khó tiêu thụ như năm 2010 nên chuyển sang trồng các loại cây khác trong đó có cây rau (mặc dù rau cũng rất khó tiêu thụ). Là vùng sản xuất rau hoa theo công nghệ cao lớn và cũng là vùng trọng điểm sản xuất lương thực của cả tỉnh, tình trạng chưa chủ động nước tưới cho sản xuất và giá cả rau hoa thương phẩm bấp bênh do quá phụ thuộc vào thị trường tự do đang là khó khăn lớn của nông nghiệp Đức Trọng không chỉ trong năm nay.

Năm nay giá cà phê nhân và giá kén tằm tăng đột biến đã kéo theo việc nhiều hộ nông dân phá bỏ một số diện tích trồng các loại cây khác sang trồng cà phê và dâu tằm không đúng với quy hoạch cơ cấu cây trồng của địa phương. Riêng cây dâu với diện tích 976 ha, tăng thêm 45 ha; nông dân xã Tân Hội đã tự phát chuyển đất từ trồng rau và bắp sang trồng dâu. Cây ăn quả cũng đang có xu hướng giảm diện tích, trong diện tích 127 ha cây ăn quả bị giảm so với thời điểm đầu năm 2011 là cây mát mát (chanh dây) do loại cây này đang bị nhiễm nhiều loại dịch hại khó phòng trừ, đòi hỏi phải hoàn toàn chủ động nguồn nước tưới tiêu và khó tiêu thụ do chất lượng quả đạt thấp mặc dù đang là loại cây làm giàu của nhiều gia đình. Hiện tại ở xã Đà Loan đang xảy ra tình trạng cà phê thối hoa, thối quả nặng làm ảnh hưởng rất lớn tới năng suất và chất lượng quả trong niên vụ tới nhưng ngành nông nghiệp huyện chưa tìm ra được nguyên nhân, nên khả năng lây truyền bệnh ra các xã khác trong vùng là khá lớn.

Thực tế cho thấy sản xuất nông nghiệp ở Đức Trọng (cụ thể là trên lĩnh vực trồng trọt) tuy phát triển nhanh nhưng vẫn thiếu tính bền vững. Để sản xuất bền vững, ngoài việc lập và triển khai thực hiện các quy hoạch vùng sản xuất, đầu tư mới và sửa chữa các công trình thủy lợi, tăng cường công tác bảo vệ sản xuất.., ngành nông nghiệp và chính quyền các cấp ở huyện Đức Trọng đã rất tích cực trong việc triển khai thực hiện “Liên kết 4 nhà”nhằm tạo điều kiện cho nông dân tiếp cận với tiến bộ KHKT nông nghiệp, với doanh nghiệp, với các nguồn vốn phát triển sản xuất và quan trọng nhất là tiêu thụ nông sản thông qua hợp đồng kinh tế với các doanh nghiệp thu mua- chế biến nông sản phục vụ nội tiêu và xuất khẩu (theo đánh giá của Sở NN-PTNT tỉnh thì Đức Trọng đang là địa phương thực hiện tốt chính sách này). Tuy nhiên, đến nay tiêu thụ nông sản vẫn là khó khăn nhất của nông dân và là nguyên nhân chính làm giảm tính bền vững của nông nghiệp địa phương.